Wyłudzenia danych to jedno z najczęściej spotykanych przestępstw w erze cyfrowej, które może dotknąć każdego, niezależnie od wieku czy poziomu wiedzy technologicznej. Cyberprzestępcy nieustannie rozwijają swoje metody, aby zdobywać wrażliwe informacje i wykorzystywać je na swoją korzyść, narażając nas na utratę danych osobowych, pieniędzy, a nawet reputacji. Sytuacje. takie jak fałszywe e-maile, podejrzane linki czy spreparowane strony internetowe stają się coraz trudniejsze do rozpoznania, co sprawia, że każdy z nas musi być szczególnie ostrożny i świadomy zagrożeń. Jak więc skutecznie chronić się przed wyłudzeniami danych?
Po pierwsze edukacja – bądź na bieżąco i czytaj
Edukacja w zakresie zagrożeń oraz wiedza o aktualnych zagrożeniach to podstawa bezpieczeństwa. Warto poznawać metody, według których działają oszuści, aby w razie otrzymania na przykład SMS’a o niepokojącej treści móc odpowiednio zareagować. Zaskoczenie nie działa na Twoją korzyść, więc aby uchronić swoje dane musisz wiedzieć wiele na temat tego, w jaki sposób działają przestępcy.
Podejrzana rozmowa telefoniczna – co należy zrobić?
Wiadomości tekstowe nie są jedynym sposobem, na którym bazują przestępcy. Bardzo popularne są też rozmowy telefoniczne. Oszust przedstawia się jako pracownik banku, policjant czy członek rodziny, a następnie próbuje wyłudzić pieniądze, prosi o kliknięcie linku przesłanego e-mailem lub SMS’em, nakłania do wykonania przelewu lub podania danych. Pamiętaj, że żaden bank nie prosi o podanie hasła ani loginu do bankowości internetowej. Jeśli rozmówca wydaje Ci się podejrzany, koniecznie rozłącz się i zadzwoń do danej instytucji z prośbą o wyjaśnienie.
Kupujesz w internecie? Nie klikaj w linki
Przestępcy coraz częściej wykorzystują popularność usług kurierskich i to, że wiele osób czeka na paczki. Jeśli oczekujesz przesyłki, wiadomość SMS dotycząca dostawy może nie wzbudzić Twoich podejrzeń. Jednak gdy taki SMS zawiera link, lepiej go nie otwieraj. Kliknięcie może prowadzić do ujawnienia Twoich danych osobowych lub danych do logowania, a nawet umożliwić przestępcom dostęp do Twojego konta bankowego. Treść może dotyczyć np. wagi paczki, konieczności dopłaty do przesyłki, dodatkowych opłat (często niewielkich), wstrzymania paczki, konieczności aktualizacji aplikacji itp. Jeżeli sprzedajesz używane rzeczy w internecie, również musisz uważać. Przestępcy często wysyłają wiadomości, w których wyrażają zainteresowanie Twoim przedmiotem, pytają o jego dostępność i proszą o Twoje dodatkowe dane lub wysyłają link. Nie powinieneś klikać w takie linki ani podawać informacji, o które proszą oszuści. Całe zdarzenie warto zgłosić do obsługi portalu, na którym sprzedajesz, a użytkownika — zablokować, bo na pewno nie zapłaci za daną rzecz.
Phishing, czyli podszywanie się
Phishing to jeden z najpopularniejszych rodzajów przestępstw online, w którym to oszuści podszywają się pod wiarygodne instytucje oraz osoby i wysyłają SMS’y, e-maile lub dzwonią. Wiadomości tekstowe często wyglądają bardzo profesjonalnie i nienagannie – mają np. logo banku czy wiarygodne adresy mailowe, ale:
- zachęcają do kliknięcia w link;
- informują o konieczności zapłaty na numer konta;
- zapraszają do pobrania załączników.
Musisz pamiętać, że po kliknięciu w link lub pobraniu załącznika oszuści mogą przechwycić dostęp do konta bankowego oraz dane osobowe.
Walka z phishingiem w praktyce – co zrobić?
Dostałeś podejrzaną wiadomość z banku, usługodawcy lub urzędu? Nie jesteś pewny czy pracownik danej instytucji wysyła SMS’y? Najlepiej będzie, jeśli zadzwonisz do placówki i opowiesz o swoich obawach. Uważaj jednak – przestępcy są sprytni i w wiadomości, którą przysyłają mogą podać fałszywy numer telefonu, pod którym wszystko zostanie potwierdzone. Znajdź samodzielnie ten właściwy w Internecie i zweryfikuj czy wiadomości, jakie dostałeś są prawdziwe.
„Bezpiecznie w sieci” w mObywatel
W aplikacji rządowej mObywatel została uruchomiona usługa „Bezpiecznie w sieci”, za pośrednictwem której możesz zgłosić wszystko, co Cię zaniepokoiło. Eksperci ds. bezpieczeństwa zweryfikują zagrożenia i usuną je poprzez nałożenie blokady na strony internetowe czy wydanie odpowiednich komunikatów w mediach, które mają szansę ustrzec innych. Zgłaszając podejrzane sytuacje możesz pomóc w walce z przestępczością i zabezpieczyć dane swoje oraz bliskich. W mObywatel znajdziesz też aktualne informacje na temat cyberbezpieczeństwa.
Wiedza na temat zagrożeń to podstawa, więc koniecznie zadbaj o edukację dla siebie i swoich najbliższych. Aby nie stać się ofiarą przestępstwa, koniecznie strzeż dokumentów, które zawierają wrażliwe dane. Dowód osobisty, dokumentacja medyczna, prawo jazdy czy paszport powinny znajdować się w bezpiecznym miejscu, a ich pozostawianie „w zastaw” np. w bibliotece czy na siłowni nie ma racji bytu. Stare faktury, etykiety z przesyłek czy recepty najlepiej będzie spalić, aby nie dostały się w niepowołane ręce.
Twoje dane w internecie — zadbaj o ich bezpieczeństwo
Regularnie zmieniaj hasła na stronach internetowych, z których korzystasz i nie pozwalaj, aby przeglądarka je zapamiętywała. Logując się do bankowości internetowej koniecznie sprawdzaj, czy adres www zawiera frazę https.
Jeśli korzystasz z opcji „kopiuj wklej” w przypadku numeru rachunku bankowego, przed wysłaniem przelewu koniecznie sprawdź jego poprawność. Po zakończeniu działań w bankowości elektronicznej koniecznie się wyloguj.
Zadbaj też o regularność w aktualizowaniu oprogramowania antywirusowego na wszystkich urządzeniach elektronicznych, z których korzystasz i często skanuj je.
Ostatni komentarz:
Oszust, próbuje wyłudzić dane bankowe...